เช็กสัญญาณ มะเร็งปากมดลูก ที่ผู้หญิงทุกคนควรรู้

Cervical Cancer คือ เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของเซลล์ที่ปากมดลูก ซึ่งเป็นส่วนที่เชื่อมระหว่างมดลูกกับช่องคลอด

โดยมีสาเหตุหลักจากการติดเชื้อไวรัสฮิวแมนแพปพิลโลมาไวรัส (HPV – Human Papillomavirus) ซึ่งสามารถติดต่อทางเพศสัมพันธ์ได้

ไวรัสนี้มีมากกว่า 100 สายพันธุ์ แต่สายพันธุ์ที่เกี่ยวข้องกับมะเร็งบริเวณปากของมดลูกส่วนใหญ่คือ HPV สายพันธุ์ 16 และ 18

   การติดเชื้อ HPV ไม่ได้หมายความว่าจะเป็นมะเร็งในทันที ร่างกายส่วนใหญ่สามารถกำจัดไวรัสนี้ได้เองภายในเวลาไม่กี่ปี

แต่ในบางกรณี โดยเฉพาะผู้ที่มีภูมิคุ้มกันอ่อนแอหรือไม่ได้รับการตรวจสุขภาพอย่างสม่ำเสมอ เชื้อ HPV อาจทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของเซลล์อย่างต่อเนื่องจนกลายเป็นมะเร็ง

ผู้หญิงทุกคนที่มีเพศสัมพันธ์ล้วนมีความเสี่ยง แต่มีปัจจัยหลายอย่างที่สามารถเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งบริเวณปากของมดลูก ได้แก่:

1. มีเพศสัมพันธ์ตั้งแต่อายุน้อย
   
2. มีคู่นอนหลายคน หรือคู่นอนมีคู่นอนหลายคน
   
3. ไม่เคยรับวัคซีน HPV
   
4. สูบบุหรี่
   
5. มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง เช่น ผู้ป่วย HIV
   
6. ไม่เคยตรวจคัดกรองมะเร็งบริเวณปากของมดลูกอย่างสม่ำเสมอ

     มะเร็งบริเวณปากของมดลูกในระยะแรกมักไม่แสดงอาการ แต่เมื่อเซลล์ผิดปกติลุกลาม ก็จะเริ่มแสดงอาการต่างๆ ที่อาจดูเหมือนไม่ร้ายแรง แต่แท้จริงแล้วเป็น “เสียงเตือน ” ที่สำคัญ

1. มีเลือดออกผิดปกติจากช่องคลอด

• เลือดออกหลังมีเพศสัมพันธ์
  
• เลือดออกระหว่างรอบเดือน
  
• มีเลือดออกหลังวัยหมดประจำเดือน
  

2. ตกขาวผิดปกติ

• มีกลิ่นเหม็นรุนแรง
  
• ปริมาณมากผิดปกติ
  
• มีเลือดปน หรือมีสีเข้ม
  

3. ปวดท้องน้อยหรือปวดระหว่างเพศสัมพันธ์

• อาการปวดคล้ายปวดประจำเดือนแต่ไม่ใช่ช่วงที่มีรอบเดือน
  
• เจ็บลึกภายในช่องคลอดขณะมีเพศสัมพันธ์

4. ปัสสาวะผิดปกติ

• ปัสสาวะบ่อย ปวดแสบขัด
  
• ปัสสาวะมีเลือดปน
  

5. น้ำหนักลดโดยไม่ทราบสาเหตุ

• น้ำหนักลดรวดเร็วในช่วงระยะเวลาอันสั้น
  
• ร่วมกับอาการอ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย
  

6. บวมที่ขา

มะเร็งที่ลุกลามไปยังต่อมน้ำเหลืองอาจกดทับเส้นเลือด ทำให้เกิดอาการบวมที่ขาโดยไม่ทราบสาเหตุ

   วัคซีน HPV สามารถป้องกันการติดเชื้อ HPV สายพันธุ์ที่เป็นสาเหตุหลักของมะเร็งบริเวณปากของมดลูกได้ถึง 70-90% แนะนำให้ฉีดตั้งแต่อายุ 9-26 ปี แต่ผู้หญิงอายุ 27-45 ปีก็สามารถฉีดได้หากยังไม่เคยติดเชื้อ

• วัคซีนต้องฉีดทั้งหมด 2-3 เข็ม
  
• สามารถรับบริการฉีดได้ที่โรงพยาบาลรัฐและเอกชน
  

ในประเทศไทย มีการบรรจุวัคซีนนี้ในแผนวัคซีนพื้นฐานสำหรับนักเรียนหญิงชั้น ป.5

มะเร็งบริเวณปากของมดลูกแบ่งออกเป็น 4 ระยะ:

1. ระยะที่ 1: เซลล์มะเร็งอยู่เฉพาะในปากมดลูก
   
2. ระยะที่ 2: ลุกลามออกนอกปากมดลูก แต่ยังไม่ถึงผนังเชิงกราน
   
3. ระยะที่ 3: ลุกลามไปยังผนังเชิงกราน หรือไต
   
4. ระยะที่ 4: ลุกลามไปยังอวัยวะอื่น เช่น ปอด ตับ
   

การรักษาแตกต่างกันไปตามระยะ ตั้งแต่การผ่าตัด การฉายรังสี เคมีบำบัด หรือการใช้วิธีแบบผสมผสาน

1. ตรวจสุขภาพสม่ำเสมอ

อย่ารอให้มีอาการ ควรตรวจคัดกรองเป็นประจำตามช่วงวัย

2. ใช้ถุงยางอนามัย

ช่วยลดโอกาสการติดเชื้อ HPV และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อื่นๆ

3. รับวัคซีน HPV

ยิ่งฉีดตั้งแต่อายุน้อย ยิ่งป้องกันได้ดี

4. ไม่สูบบุหรี่

สารเคมีในบุหรี่สามารถทำให้เซลล์ปากมดลูกเปลี่ยนแปลงง่ายขึ้น

5. สังเกตอาการผิดปกติ

หากมีเลือดออก ตกขาวกลิ่นแรง หรือเจ็บขณะมีเพศสัมพันธ์ ควรพบแพทย์ทันที

      มะเร็งปากมดลูก เป็นโรคร้ายที่สามารถป้องกันและตรวจพบได้ตั้งแต่ระยะเริ่มต้น หากผู้หญิงทุกคนรู้จัก “ฟังร่างกาย” ของตัวเอง สังเกตสัญญาณผิดปกติ

และไม่ละเลยการตรวจสุขภาพประจำปี โอกาสในการรักษาหายขาดก็ยิ่งสูงขึ้น การได้รับวัคซีน HPV และการใช้ถุงยางอนามัยก็เป็นเกราะป้องกันสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม

อย่ารอให้มะเร็งเติบโตไปจนสายเกินไป “หนึ่งการตรวจ อาจช่วยให้คุณมีชีวิตอยู่เพื่ออนาคตที่คุณฝันไว้”

เพราะสุขภาพของคุณ คือความรักที่ยิ่งใหญ่ที่สุดที่คุณมอบให้ตัวเอง